5.2.7. Karluklarda Budizm
Karluklar Tarbagatay bölgesinde yaşamıştır. Göktürk kabilelerindendir. Karluk adı kar yığını anlamına gelen karlık kelimesinden türemiştir. Göktürk kabilesi olmasına rağmen Göktürklere düşmanlık besleyen Karluklar, Uygur ve Basmıller ile anlaşıp, Doğu Göktürk Devleti’ni yıkmıştır. Yıkılan devletin yerine Basmıl Hanlığı’nı kurmuşlardır. Bu durumdan sonra da Uygurlarla beraber Uygur Devleti’ni kuracaklardır.
“Orta Asya’nın muhtelif yerlerinde kurulan ticaret şehirleri da ha IV-V. yüzyıllardan itibaren önem kazanmaya başlamıştı. Ögel, bu çağlarda kurulan kervan ve ticaret şehirleri için şöyle demektedir: “Tüccarlar, Buda dini manastırlarını hem banka, hem borsa ve hem de depo olarak kullanıyorlardı. Bunun için tüccarların da Buda dinine karşı eğilimleri çöktü. Buda mabetleri için hem para, hem de toprak hediye ediyorlardı. Fakir köylüler, memnuniyetle bu mabetlerin kiracısı oluyor, bu dine karşı içlerinde sevgi ve saygı duyuyorlardı. Dışarıdan gelmiş olan Hintli, Soğdlu ve Türkistanlı din adamları ise bu mabetlere Karluk yabguları tarafından hiç çekinmeden tayin ediliyorlardı”(Güngör,2020:156).
Parasal olarak rahatlamak için bile din seçmişlerdir. O zaman bakılırsa mantıklı bir hareket olabilir.
